MRTSHN Talks

Gezegen İçin Son Çağrı: İklim Eylemi ve Sürdürülebilir Kalkınma Küresel iklim krizi artık uzak bir olasılık değil, içinde yaşadığımız somut bir gerçekliktir. Artan sıcaklıklar, eriyen buzullar, şiddetli hava olayları ve ekosistem çöküşleri insanlığa acil bir mesaj vermektedir: Zaman tükeniyor. Bu yazı, sürdürülebilir kalkınma ilkeleri çerçevesinde iklim eyleminin neden bir zorunluluk değil, bir insanlık görevi olduğunu vurgulamaktadır. İklim Krizi: Görmezden Gelinemeyecek Bir Gerçekliktir 21. yüzyılda insan faaliyetleri, doğanın dengesini geri döndürülemez biçimde bozmaktadır. Sanayi devriminden bu yana atmosfere salınan sera gazları, küresel sıcaklıkları ortalama 1.2°C artırmıştır. Bu durum, sadece çevre felaketlerine değil, aynı zamanda sosyal eşitsizliklere, gıda krizlerine ve zorunlu göçlere yol açmaktadır. Artık iklim krizine kayıtsız kalmak, etik dışı bir tercihtir. Sürdürülebilir Kalkınma ve Kalkınmanın Yeni Anlamı Kalkınma artık sadece ekonomik büyüme ile ölçülmemektedir. ...

  Yapay Zeka Çağında İnsan Olmak: Etik, İstihdam ve Kimlik Krizi Yapay zeka (YZ), 21. yüzyılın en sarsıcı teknolojik devrimlerinden biri olarak insanlığın varoluşuna dair köklü soruları yeniden gündeme getirmektedir. Bu dönüşüm yalnızca iş süreçlerini otomatikleştirmekle kalmamakta, aynı zamanda insan olmanın ne anlama geldiğini sorgulatmakta, etik değerleri sınamakta ve bireysel/toplumsal kimliklerde kırılmalar yaratmaktadır. İnsan Merkezli Etik Dönüşüm Zorunluluktur Yapay zeka teknolojilerinin gelişimi, sadece teknik mühendislik meselelerinden ibaret değildir; bu aynı zamanda insanlık onurunu, adaleti ve özgürlüğü ilgilendiren etik bir meseledir. Otonom silahlar, yüz tanıma sistemleri, algoritmik karar verme mekanizmaları gibi uygulamalar bireysel hakları tehdit edebilmektedir. Bu bağlamda, insan odaklı etik çerçeveler oluşturmak bir tercih değil, zorunluluktur. Etik sorunlar yalnızca sonuçlara değil, sürece de odaklanmayı gerektirmektedir. Bir algoritmanın önyargılı veriyle ...

  “Savaşta her şey basittir, ama en basit şey bile son derece zordur. Bu zorluklar bir araya gelerek sürtünme yaratır.” — Carl von Clausewitz , On War Strateji kelimesi kulağa net, düzenli ve mantıklı gelir. Tıpkı bir satranç tahtasında her hamlenin belirli bir karşılığı olduğu gibi, stratejik planlar da çoğu zaman kağıt üstünde kusursuz görünür. Ancak gerçek dünya satranç tahtası değildir. Gerçekliğe Çarpan Stratejiler Clausewitz’in “sürtünme (friction)” kavramı, stratejiyi kitaplardan gerçek hayata geçiren en kritik unsurlardan biridir. Sürtünme; planlananla gerçekleşen arasındaki farkı, daha da önemlisi bu farkın neden kaçınılmaz olduğunu açıklayan kavramdır. Peki nedir bu sürtünme? Bilgi eksikliği, İnanç ve motivasyon eksikliği, İletişim hataları, İnsan psikolojisi, Beklenmeyen hava durumu (mevcut ordamdaki değişim), Doğal afetler, Ekonomik şoklar ve finanasal dalgalanmalar, Politik risklerin artışı, Manüpüle bilginin varlığı, Yetersiz kaynaklar, Yanlış an...

  Genetik mühendislik, biyolojik sistemleri çözümlemenin ve dönüştürmenin temel taşlarından biri hâline gelmiştir. Bu alandaki en çarpıcı gelişmelerden biri, gen düzenleme teknolojileri içinde çığır açan bir paradigma olan CRISPR (Clustered Regularly Interspaced Short Palindromic Repeats) teknolojisinin evrilmesidir. 2012 yılında CRISPR-Cas9 sistemi ile başlayan bu devrim, bugün CRISPR-3.0 olarak adlandırılan yeni nesil yaklaşımla evrimsel bir sıçramaya tanıklık etmektedir. Bu yazıda, CRISPR-3.0'ın bilimsel temelleri, potansiyel uygulamaları ve beraberinde getirdiği etik, sosyal ve felsefi sorunsallar üzerine yoğunlaşılacaktır. "CRISPR Teknolojisi" Bilimin Moleküler Neşteri CRISPR teknolojisi, özgül DNA dizilerini kesmek, çıkarmak ya da değiştirmek amacıyla kullanılan bir genetik araçtır. Cas9 enzimiyle yönlendirilen bu sistem, hücre içindeki hedef gen bölgesine yönelmekte ve onu hassasiyetle kesmektedir. Bu yönüyle, genetik hastalıkların tedavisinden tarımda ürün geliş...

Motosiklet sürmek, yalnızca bir ulaşım aracı kullanmak değildir; aynı zamanda bireyin kendi varlığını, dünyayı ve teknolojiyi yeniden keşfetmekte olduğu felsefi bir deneyimdir. İki tekerlek üzerinde yol almak, bireyin zaman ve mekanla kurduğu ilişkiyi dönüştürmekte; özgürlük, kontrol ve farkındalık kavramlarını eş zamanlı olarak derinleştirmektedir. Bu yazıda, motosikletin yalnızca teknik bir araç değil, aynı zamanda düşünsel bir yolculuk olduğuna dair bütünsel bir perspektif sunulmaktadır. Motosikletin Felsefi Anlamı: Varoluşsal Bir Eylem Olmaktadır Motosiklet sürmek, bir noktadan diğerine gitmekten öte, yolda olmanın kendisini amaç haline getirmektedir. Bu bağlamda, motosiklet yalnızca mekanik bir nesne değil, aynı zamanda bir olma halini temsil etmektedir. Heidegger’in "Dasein" (orada olan varlık) kavramı, motosiklet sürüşüyle doğrudan ilişkilendirilebilmektedir. Sürücü, yalnız başına yolda ilerlerken varoluşunun yükünü taşımakta ve dünyaya açık bir bilinç hali...

“Makine zekası, insanlık tarihinin en büyük icadı olabilir. Eğer doğru yönetilmezse, bu aynı zamanda son icadımız da olabilir.” N. Bostrom Teknolojinin hızla gelişmesiyle birlikte, yapay zeka ve otomasyon hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline geldi. Ancak, bilim insanları ve teknoloji uzmanları bu gelişmelerin yalnızca başlangıç olduğunu belirtiyor. Önümüzdeki yıllarda süper zeka çağına adım atmamız bekleniyor. Peki, süper zeka nedir ve insanlık için ne gibi fırsatlar ya da tehditler barındırıyor? Bu soruları yanıtlamak için teknolojik, felsefi, sosyolojik ve etik boyutlarıyla süper zeka çağını bu blog yazısında kısaca ele aldım. Süper Zeka Nedir? Süper zeka, insan zekasını aşan, kendi kendine öğrenebilen ve problem çözmede insanlardan çok daha üstün olabilen bir yapay zeka türüdür. Günümüzde kullanılan yapay zekalar belirli alanlarda uzmanlaşmış olsa da (örneğin, satranç oynama, dil işleme veya görüntü analizi), süper zeka her alanda insanları geçebilecek kapasiteye sahip olacaktır....